Sabahtı...
Sıradan bir günü, unutulmaz ana çeviren bir kutu, ofisin hemen girişinde beni bekliyordu. Bir gece öncenin, en çok da bağnaz insanlara hakkettikleri cevabı veren A Milli Kadınlar Voleybol Takımı namı diğer Filenin Sultanlarının Şampiyonluğunun, gözlerimdeki yaşı henüz kurumamıştı. Azmin, inancın, çok çalışmanın, birbirine güvenmenin, umudun, kadın inceliği, insan güzelliği ile bezenmiş bir duruşun, Atatürk'ün emaneti Cumhuriyet'in bu topraklardan kolay kolay silinemeyeceğinin kanıtı gibiydi her bir sayı.
Dün gecenin sesleri kulaklarımda yankılanırken açtım kutuyu... Önce kahkahası geldi, sonra hüznü... Sonra şükrü... Sonra gözyaşı... Sonra bir kez daha kahkahası...
Sepom... Göçüp gitti bu diyarlardan. Geride bir çok kahkaha bırakarak. Mülkiye'li Sepom, sevmediği masa başı işinde yıllarca emek vermiş, bankası da onu zor zamanlarında yarı yolda bırakmamıştı. 30 yaşında Bodrum tekne gezisi anılarını dinlerken fark etmiştim, yıl 1980 Sepom teknede, ben henüz 8 yaşında mahalledeki erkeklere benle futbol oynamıyorlar diye kafa tutan bir inatçı. O ana kadar yaştaş sandığım Sepomla meğerse kuşaklar arası çatışmalara gebe olacak kadar yıllar varmış aramızda. Ne fark ediş ama. Hiç öyle olmadı, o bana "senin içine 50 yaşında moruk kaçmış" derdi, ben ona "sen büyümemiş bir çocuksun" derdim. O bana "salak çocum" derdi, ben ona "kozmik annem".
***
İstanbul 2000'li yıllar...
Eski eşimin sabah yürüyüşü sırasında tanış olduğu bir adamın ısrarıyla girdik mahalle komitesine, iyi ki taşlarından en önemlisi. Eski eşimin bağ kurmak konusundaki cılızlığına karşılık benim bağlarım hep kuvvetli olmuştur, tabi ki sadece sevdiklerimle. İyi ki taşlarımdan en kıymetlisidir Sepom.
Serpil ilk bakışta sert mizaçlı, aksi tavırlı, yaşadığı günlerin etkisi ile biraz da evine kapanmış bir yaşlı teyze gibiydi ama bir yandan da değildi. İlk karşılaşmamız sonrasında kanımın ısınması çok kısa bir zamana denk gelir, saniye. Muzip bakışları nereden ve ne kadar uzakta olursa olsun hemen yakalarım.
Saniyesinde onda bir yer buldum kendime, saniyesinde kocaman bir kapı açıldı yüreğimde, o da geldi baş köşeye oturdu. İstanbul'daki o evin, o sokağın, o parkın, o mahallenin dili olsa da anlatsa, Kadıköy Gülü ile Salak Çocuğun maceralarını...
Kozmik annemle bir kış günü, kar şimdiki gibi değil, yollar kapanmış, 2001 krizi sonrası işsizliğimize çözüm olsun diye, okul panayırlarında ürün satışı yapıyoruz. Sepom deneyimli tezgah müdürü, ben yamak. Mum yapıyorum, kolye yapıyorum. Neyimize güveniyorsak bir de dükkan tutuyoruz apartman altında, atölye niyetine. Leyla abla var, mahalledeki az çalışanı olan küçük işletmelere yemek yapıyor, biz de günün büyük bir kısmında onun dükkanında kendi çapımızda dedikodu yapıp, okey ve kağıt oynayarak vakit geçiriyoruz, bir nevi kadınlar kahvesi. Hayat ekonomik sıkıntılar ile çalkalanıyor. Bizi durup durup bir gülme tutuyor. Evde, özellikle de hafta sonları ortalama 6 kişi yaşıyoruz, sayının 10u bulduğu zamanlar da oluyor. Kapıcı ile muhatap müzmin bekar hemşiremden herkes umutsuz o sıralar. 6 yaşlarındaki yeğen bile "Evren'e gitme hafta sonları, barlara git koca bulamayacaksın" diye tavsiye veriyor. Ne hikmetse evde içki eksik değil, paso içiyoruz, gülüyoruz, yiyoruz. Ahım şahım şeyler değil ama bize iyi geliyor bir arada olmak.
O kış günü, taksiye biniyoruz, şoför mahalleden tanıdık, abla emin misiniz yollar kapalı diyor. Eminiz diyoruz. Yollar gerçekten kapalı, kar diz boyunu geçmiş, ama biz inatla gidiyoruz. Okul açık ama kimse yok. Gene de alıyorlar bizi spor salonuna, gelen 3-5 kişi var belki de yok. Tezgahı açıyoruz, bekliyoruz, tezgahı yerleştiriyoruz, bekliyoruz, tezgahı bir kez daha düzenliyor bekliyoruz, bizim gibi tezgah açmış 3 kişiye gülüyoruz. Sonra bir anda Serpilim "salak çocum" asıl biz bize gülelim diyor, kahkahalarla boğuluyoruz.
Bir ara pictionary, bir ara çanak, bir ara 101 müptalası oluyoruz, sabahlara kadar sürüyor, uykusuzluk bizi sürüm sürüm süründürüyor, ne gam! Biz gülüyoruz. Çocuk okuma yapacakmış, koyuyoruz kumar masamızın bir kenarına okuma kitabını, al papazı ver kızı derken, çocuk pırasayı, kısır okumuş, ne gam! Biz gülüyoruz.
İşsiz güçsüz halimize, aceleci bacılar, ethem dedeler yetişsin diye, bir gün mahalleye yetecek kadar hamur açıyor öbür gün zekeriya sofrası kuruyoruz, tuz biber çeşitten sayılmasa sofraya koyacak pek de bir şeyimiz yok aslında. Ama biz tüm bunları yaparken çok eğleniyoruz. Öyle parasız günler geçiriyoruz ki, makarna çeşitleri alay konumuz oluyor. Bugün ne'li makarna yapsak sorusuna cevap pek de yaratıcı değil: düdüklü... Aç kalmışız, açıkta kalmışız ne gam! Biz hep birlikte gülmeyi kendimize "hayata tutunmak" olarak anlatıyoruz.
Paramız yok bir gün, ama öyle böyle değil... Bildiğin yok. Sepom kalk kız diyor, benim Kadıköy bankada param vardı, gidip çekelim. Son otobüs biletimiz ile Kadıköy'e gidiyoruz. Banka matik parayı vermiyor. En az 20 lira çekiliyormuş, 10 lira parayı çekemiyoruz. Nasıl gülüyoruz ATM önünde, gören deli dese yeri. Müthiş bir ciddiyetle giriyoruz bankadan içeri, sıraya girip 10 liramızı söke söke alıyoruz bankadan. Bir simit, iki bilet parası, ne gam! Biz kahkahalarla gülüyoruz. Dönüşte klasik olarak tuvaletim geliyor. Mc donalds köşe başında ama tuvalet kilitli. Ancak müşterileri kullanabiliyor. Serpil'e sen sipariş verecekmiş gibi sıraya gir diyorum ben o arada tuvaleti kullanayım. Tipimiz müşteri olmaya müsait, cep değil elbette. Tuvalet üst katta, alt kat neredeyse boş, gözlerim Sepomu arıyor, bırakıp gitti mi telaşındayım, o sırada Sepomu tezgaha dayanmış kasadaki çocuğa nasıl 10 liramızı çekemediğimizi anlatırken buluyorum, sonuçta hamburger alamayacağımız ve beş parasız olduğumuz ortaya çıkıyor, ne gam! Eve kadar gülmekten sarhoş gibi bir o kaldırıma bir o kaldırıma vura vura gidiyoruz. Herkes bizi sarhoş sanıyor, ne gam! Bilmiyorlar ki, yaşamak dibine kadar ve her şeye rağmen en çok bize yakışıyor.
Marketten patlıcan alan çocuğa, eline aldığı bir patlıcanla, seçimin önemini anlatırken denk geliyorum Sepoya, elinde patlıcan, şöyle avucuna alacaksın, böyle hafif sıkacaksın... Karşı kaldırımdayım, beni alıyor mu bir gülmek, öyle bir kahkaha atıyorum ki, çocuk koy veriyor onca sıktığı edebini ortaya. Serpil salak çocum diye diye sallıyor elindeki görece dolgun patlıcanı bana. Kahkahadan boğuluyoruz. Amaç mahalle çocukları patlıcanı doğru seçsin, evde annelerden takdir görsün.
Modadayız, başımızda kavak yelleri, henüz kıyı doldurulmamış, Taksim'den dönüş feribotla olunca, iskele inişi sonrası sahilden Moda cazip geliyor. Ayağı yanık kazlar gibiyiz. Taksimdeki şapkacı çocuğa pachwork renk ahenk şapkayı alarak en güzel cevabı veriyor Sepom, bej sizin yaşınız için daha uygun cümlesine ağzının payını vermek de böyle oluyor. O gün sahildeki molozlar, künkler ve tozlar içinde kedi kovalıyoruz, onların korkutmak için ellerimiz havada bir o yana bir bu yana koşuşturuyoruz. Kediler bizi biliyor, deli bunlar diyor, bir süre saklanıp, kovacalama oyunumuza ortak oluyorlar. Gelip geçenler bize bakıyor, bu tuhaf kadınlar deli mi diye, ne gam! Biz kahkahalarda boğuluyoruz.
Vapurdayız, canımız sıkılmış, karşıya Beşiktaş'a gidip döneceğiz. Amaç denizi içimize çekmek. Biletçi geliyor, Sepom 5 lira uzatıyor, gidiş dönüş değil mi evladım diyor, çocuk olur mu abla gidiş sadece diyor, Sepom indir beni diyor, denizin ortasındayız, çocuk ısrarla mümkün olmadığını anlatıyor, Sepom öyle ciddi ki, çocuk tamam abla diyor, ben kaptana söyleyeyim, sizi biz geri getiririz ama sıra ne zaman gelir bilmiyorum diyor. Sepom içi rahatlamış bir vaziyette çocuğa 10 lira veriyor. Çocuk şaşkın, söz verdin diyor, senin tekne ile döneceğiz. Beşiktaş iskelede çay simit yapmak bize farz oluyor, biz dönüşü o kaptanın teknesi ile yapıyoruz. Çocuk yanımıza gelip, abla bir ara çattık belaya dedim diyor, gülüyoruz... Çocuğun gözleri ışıl ışıl oluyor, hiç tanımadığımız bir çocuğun gözlerindeki ışık oluyoruz. İnsanlar bizi tuhaf buluyor, ne gam! Biz hayatı alaya alarak yaşamayı seviyoruz.
Ne vakit konuşsak, bitmeyen anılar geliyor aklımıza. Niceleri, niceleri var ki gülmekten gözlerimiz yaşarıyor. İstanbul sonrası ayrılık en çok beni hırpalıyor. Kozmik annem, sırdaşım, göz yaşım... İstanbul'da kalıyor. Kahkahalar benimle geliyor. nereye gitsem, ne vakit hatırlasam, ne zaman konuşsak, kahkahalara boğuluyoruz. En zor zamanda, en sıkıntılı günlerde, en hastalık, en yalnızlık, en dip anlarda, sarılıyoruz birbirimize, kahkahamız hiç ama hiç eksik olmuyor.
****
2023 yılında bir yaz günü, 7 Temmuz, yağmur yağıyor, acı bir telefon sesine kulak veriyorum tüm dikkatimi... Dağılıyorum. Çok ama çok ağlıyorum. Ara ara susuyorum, anılar dolaşıyor zihnimde, biliyorum kahkahalar susmayacak ama onunla yankılandığı gibi bir daha hiç yankılanmayacak. Bu sabah sıradan bir günü, unutulmaz ana çeviren, ofisin hemen girişinde beni bekleyen o kutuyu açtığımda, anılar saçıldı etrafa. Bir kaçını tuttum kulağından, dökülsünler istedim, unutacağımdan değil de... Dursunlar istedim bir köşede.
Kutunun içinde çanta, çantanın içinde bir zarf, zarfın içinde bir kart, kartın içinde bir not:
Şubat 2003, İstanbul.
"Seni çok özleyeceğim...
...
Gözlerini kapa ve unutma!
Bir insanı sevmek için mesafelerin hiç bir önemi yoktur.
salak çocuğun...
