29 Şubat 2012

EL İZİ - İZİKİ


Bu öykünün bir başlangıçı var... Okumak istersen: İzüç




İziki (Onur)

Annemle bu konuyu hiç konuşmadık. Aklımın almadığı, yüreğimin sevmediği adamları severdi annem. Babamı hiç bilmedim ben. Kimdi? Süt içer miydi geceleri yatmadan önce benim gibi? Peki ya futbolu bilir miydi, öğretebilecek kadar?  Hiç bilmedim, hiç soramadım. Annem babamı konuşmazdı. Babamla konuşur muydu bilmem..? Bildiğim, annem benimle hiç konuşmadı. Annemi anlayamazdım. Ya aşırı duygusal olurdu ya aşırı öfkeli. Ya aşırı korumacı, ya aşırı baskıcı, ya aşırı vurdumduymaz…

Neyi, nasıl, ne zaman, neden yapacağımı hiç bilemezdim. Hayata yenik başladım derdi sık sık. Bana bakar tekrarlardı cümlesini, hayata yenik başladık be Onurum. Beni hep Onurum diye sevdi, bir kere bile dokunmadan, hatırladığım kadarıyla yani, hani kendimi bildiğimden beri.

Annemin sürekli arayış içinde oluşunu ve güvensizliğini fark edememiş,  kendine zarar veren sakarlık yaftasını kendimi hatırladığım en küçük yaşlarımda bile inandırıcı bulmamıştım. Annemin sıklıkla sergilediği aşırı korumacılığına geliştirdiğim tepki, baba arayışım içinde beni oradan oraya farklı farklı amcaların sahiplenişlerine kadar sürükledi.  Annemin gösterdiği, korumacı tepkilerin anormalliğine bir anlam yükleyememem normal gelebilir. Çocuktum… daha küçücük bir çocuk... Savunmasız ve korunmasızdım. İhmal edilen çocuk yüreğim, annemin sürüklenişindeki arayışlara ve güvensizliğine giderek paralellik gösteriyordu. Kendimden kaçan kendimin teklik hali…

***

Herkes kötüydü. Herhangi bir adam, herhangi bir kadına göre her zaman çok daha kötüydü. Her adam, eldi bizim için. Her uzanan el çok, çok, çok kötü… Öğrendiğim ilk kelime de el oldu. İlkokula gittiğim zaman fark etmiştim ki benim dışımda hiçbir çocuk elin diğer anlamını bilmiyordu. Bunun bir övünç kaynağı mı yoksa bir utanç kaynağı mı olması gerektiğini kestirmem mümkün değildi. Üzerinde pek durmadığımı hatırlıyorum. El el oldu o günden sonra benim için de, tıpkı diğer çocuklar gibi önemsemedim. Ta ki dokuz yaşıma kadar…

Annem, yirmi beşinde doğurmuş beni, hatırladığım ilk adam- baba demeyi ne çok istemiştim- evimizden gittiğinde, annem günlerce ağladı. Gözyaşları yeşildi annemin. Acı yeşil diye bir renk olduğunu öğrendiğimde ben dokuz yaşındaydım. Hangi çocuk bilir ki, yeşilin acı bir tonu vardır. Ben, bilirdim. Annem ağladıkça ben de ağladım, onun nesi gitmişti bilemem, muhtemelen farklı sebeplerle, aynı adamın bizi terk edişine ağlıyorduk. Anne oğlun tek ortak noktası bir eldi. Yaşamak için tutunulan bir el.

***

Annem benim onun ağlayışlarına ağladığımı sana dururken, ben; beni seven, koruyup kollayan, sırdaşımın gidişine ağlıyordum. Çocukluğumun en güzel yıllarını, annemin yaklaşık iki yıl boyunca her gece; camın kenarında duran kahverengi, dokusu yer yer atmış kadife koltuğun, soyulmuş ahşap kolçağına sol kolunu uzatmış, üzerine düşmüş başını kaldırmak konusunda yeni doğmuş bir bebek gibi davranırken, cılız bedeninin küçülerek olduğu yere gömülmesini seyrederek geçirdim. Bu durumun, bir çocuk için nasıl da içinden çıkılmaz bir karmaşa olduğunu hayal bile edemezsiniz. Sığınacağınız tek dal koltuğa gömülü ve görünen kısacık kısmında derin, karanlık, ürkütücü bir çatlak. Tıpkı içinizdeki kuyu gibi… Kuyuya hapsettikleriniz gibi. Tek istediğiniz bir kahraman olmak, onu oradan çıkarıp kurtaracak kadar süper güçleri olan bir çocuk kahraman. Bari kendinizi kendi karanlık kuyularınızdan çekip çıkaracak kadar kahraman olabilseniz… Tanrıya inanabileceksiniz. Ama olamazsınız, üstelik her kahraman da sizin çocuk hayalinizdeki kadar iyi yürekli olmaz.

***

Annemi tanısanız severdiniz. Herkes severdi. Annem dışarıdan bakıldığında normal biriydi. Kimsenin onun evde sergilediği davranışlarının tuhaflığından şüpheleneceğini sanmıyorum. İlk başlarda her sabah saatler süren sabunlanması bana da tuhaf gelmemişti. Annem yıkanmayı seviyordu. Yıllar sonra, annemin arınma duygusu ile saatler süren sabunlanma bulmacasının parçalarını tamamlayabildiğimde; her sabah duşa girmek konusundaki hassasiyetini temizlik ile bağdaştırmamın yaptığım en büyük hata olduğunu da kavramış oldum: 30 yaşındaydım ve her sabah saatlerce sabunlanıyordum. Temizliğin tinsel bir boyutu vardı, ruh bir kere kirlendi mi, bir daha kolay kolay temizlenmiyordu.

***

On iki yaşıma geldiğimde, üç el tanımıştım bile. Annemin başarısız ilişki denemeleri, babamlı olan düşlerimi örseliyor, örselenen düşlerim, büyülü hikâyelerimi mutsuz sonlara taşıyordu. Sonu mutsuz biten her baba hayalimde, kendi çocukluğumun intiharları süsleniyordu. O yıllardan sonra uzun bir süre baba hayalim olmadı. Ahmet’in, son intiharım olduğunu bilsem, kesinlikle çok daha trajik bir ayrılık sahnesinin perdelenmesi için içimdeki oyuncuyu devleştirirdim o kapı kapanmadan hemen önce.

***

O yaşlar benim dokunulma arsızı olduğum yaşlardı. Dokunulma eylemini sevilme isteğimin yerine koymuştum. O sabah annem eve geldiğinde Ahmet’in kucağındaydım. Ahmet beni öpüyor, yanağımı okşuyor, akıllı bir çocuk olmam konusunda beni uyarıyordu. Böylece, beni çok sevecek ve istediğim futbol topunu alacaktı. Öylesine fiyakalı bir topum olduğunda, mahallenin çocukları babam yok diye yaptıkları alay eden konuşmalarını bırakıp benimle arkadaş olmak isteyecekti. Kararı ben verecektim. Kimi arkadaş seçersem, onunla top oynayacaktım. Teklikten, bütünlüğe giden yoldu Ahmet’in eli. Elinin izinden gidersem, mutlu çocukluğumun kapıları aralanacaktı. Öyle sanıyordum. Öyle olsun istiyordum. Ahmet’in dokunuşlarının tuhaf olduğunu bilsem de -çünkü daha önce de böyle dokunulmuştu bana- ben O’na inanmak istiyordum, güvenmek ve O’nun tarafından terk edilmemek. Bütünün bir parçası olma arzumdan dolayı, teklikten kurtulma hayalimle savaşan korkularımı bastırıyor, sevilmenin verdiği güçle içimdeki kuyuya bir taş daha atıyordum. Annemden saklanması gereken bir sırrım daha vardı artık. Annemden ve herkesten…

***

Giderek içime kapanmalarıma, sessizleşmelerime, derslerimdeki başarısızlığıma annemin dikkat kesilmemesi, Ahmet’in her şeyimle yakından ilgilenmesi, ondan korktukça ona yaklaştırıyordu beni. Bağımlılık, kara bir büyü gibi sarıyordu benliğimi. Dedim ya, dokunulma arsızı. Ahmet’in dokunuşlarının giderek dozu artan sertliğinin sevmekle ilgili olmadığını anlamama rağmen adını koyamıyordum. Üstelik cinsellik konuşulmaması gereken tükakaydı. Bir çocuğun ağzına kötü sözler söylediğinde biber sürülürdü ve böyle bir saçmalık dikkat çekmek için uydurulan koca bir yalandı ve cezası, sokağa çıkmamaktı. Bütün bunları üst üste koyunca Ahmet’in sevgisinin biraz abartılı bir sevgi olduğunu konusunda kendimi ikna edip,  hem korku hem açlık hem de tuhaflık duygularımın harmanında devam ediyordum sırrımı korumaya. Bir kere kuyuya atılmıştı Midas’ın kulakları.

***

Kuyuya fısıldadığım sırrı yeryüzüne taşıyacak yağmur zamansızca yağdı. Ama ne yağmak… Annemin, hiç beklenmedik bir şekilde eve döndüğü gün;  kalın, kaba, kısa, tırnakları yenmiş parmaklarının üzerindeki siyah tüyleri bacak aramda sinsi yılanların artan tıslamaları ile dolanıyordu. Giderek soğuyan bedenimi ısıtan kapının aralanmasıyla annemin gök gürlemesine benzeyen sesi mahalledeki her bir kapı deliğinden ve hatta açık pencerelerden, tülleri sıvazlayıp, sürünerek girdi, duvarlara çarptı. Yankılanan ses, geri dönüp kuyumun duvarlarını yıktı. Öylesine güçlü, öylesine yekti.

Annemin, beni Ahmet’in kucağından alıp koltuğa doğru bir atışı vardı ki, canımın acısında ettim ilk duvarları döven küfrümü. Ahmet’e anlamını bilmediğim onlarca kelimeyi ardı ardına savurduktan sonra, bir de tokat attı annem suratının tam ortasına. Çıkan sesten korkan bedenimin titreyişine el uzatsın istedim Ahmet, çekip kurtarsın beni korkularımdan. Ama o, yaşadığı şokun etkisi ile annemi kollarının arasına alıp bir iki sarsacak gibi oldu, sonra onu olduğu yere bıraktı. Annem, bir çuval gibi yığıldı. Ahmet, kapıdan çıktı gitti. Annemin sürünerek kahverengi koltuğuna gidişi ve gömülerek kayboluşu, sonrasındaki gecelerde, kâbuslarımın her türlüsünün ortak final sahnesiydi. Annem, her kâbusun sonunda sürünerek kahverengi koltukta kayboldu. Ben ona tutunmak istediğim her seferinde el izi kalan her bir parçalanmış etimi koparıp attım kör kuyulara. Annem kör kuyumun kapağıydı. İpini tutuyordum o kapağın, kuyunun dibindeydim. Açılmasın istiyordum. Kendi sırlarımdan boğulursam, kokmazdı bedenim. Tenimden yükselen kokuları bastırmak için her sabah yıkanmaya başladım. Saatlerce sabunlanıyordum. En çok da ellerimi yıkıyordum. Sanıyordum ki, çok yıkarsam, izi kalmaz…

***

Bir seferinde annemi ağlarken koltukta bıraktım. Odama doğru yürüdüğüm karanlık, koyu renk duvarların yarattığı darlıkta ilerlerken, el dediğini duydum, tokat gibi patladı yüzümde. Elime baktım, duvarlarda bıraktığım asidik terden, yürüdüğüm her adımda dökülen parçalara. Etlerim… Kendini bilemeden yaralanmış bir çocuktan kendi yaşadığını meşrulaştırmak isteyen bir ergene giden yolda, elimin izi kalıyordu. Sana öğrettiğim ilk kelimeyi nasıl unutursun, ikinci bir tokattı diğer yanağımı uzattığımda yediğim. Ağlıyordu. Hiç bilmediğim tonda bir ses çıkartarak, ağlıyordu. Bir tek köpekler öyle ağlar sanırdım, fırtınalı gecelerin uğultusunda, bir tek dişi köpekler ağlar öylesine acıyla.

***

Ahmet giderken, annemin son zerresini de yanında götürmüştü. Annemin yerini yokluk aldı. Şimdi beni kim sevecekti? Ahmet de gitmişti. Ağlıyordum. Annem hiç var olmamış gibiydi. Annemin kendine dönük yakarışlarında beni görmesi mümkün değildi. Kendi acısına öyle bir gömülmüştü ki; acı kahve koltuğu mezarı gibi duruyordu. Bir çocuğun öğrendiği renkler doğada da var olmalı değil mi, ilk onlara açmalı gözünü bir çocuk. Sarıyı papatyalardan öğrenmeli mesela, yeşili ilkbaharın yapraklarından, maviyi denizlerden… Ben diğer çocuklardan farklıydım. Ben acıyı öğrenmiştim. En kahve, en yeşil acıyı… O gece yastığımın şahitliğinde, beni sevecek birini bulmaya ant içtim.

30 yaşına geldiğimde, kendime beni sevecek 4 çocuk bulmuştum. Dokunulma arsızlığım yerini daha derin, daha güçlü yıkılmaz duvarları olan kuyuma, dokunma arsızlığına bırakmıştı. İçimdeki sevilme isteğini, severek kapatmaya çabalıyordum. Çok seversem, çok sevilebilirdim. Sonunda, biri beni öyle çok sevmişti ki, olaylar olup bittiği zaman bile bir tek o konuşmadı, sırrımızı ölene kadar saklayacağı inancı ve beni hep seveceği coşkusuyla, o küçücük karanlık odada, - bir metreye bir metreydi - yüreğimin canavarını beslemeye devam ediyordum. Canavarın diş izinde buluyordum el izlerinin karşılığını. Dokunulmayı normalleştirecek tek çıkış yolum, dokunmaktı. Çocukken öğrenmiştim; vicdanın sızlamıyorsa, yaptığın normaldir. Onu ele geçirmiştim böylece, vicdanımın sızlamasına izin vermedim.











görsel / deviantart

27 Şubat 2012

EL İZİ - İZÜÇ



İzüç (Hatice)

Bazı sorular doğrudan sorulmazdı. Bazı sorular sorulmaya gerek bile duyulmazdı. Ve bazı sorular vardı ki, onları sormasan olmazdı. Bundan belki de 20 yıl kadar önce yaşadığım ilişkinin çıkmazlarında dolanırken farkına varmadığım bir soru da benle aynı adımları atıyormuş aslında. Ayrılık vakti gelip çattığında ve hüzün içimdeki su ile yer değiştirdiğinde, gözlerimden akan, çağıl çağıl acı yeşile kimse bir anlam yükleyememişti uzun bir süre. Ben, nedenleri, niçinleri ve niyelerinin, siyaha yakın kahverengi, orta boy, anahtarı kayıp ahşap bir sandık dolusunca cevapları ile boğuşa durayım, yaşamak hiç de istifini bozmadan akıp gitti yanımdan, arkasından bile bakamadan... İki yıl sonra kendimi gömdüğüm bataklıklardan kafamı kaldırdığımda gördüğüm ilk dalın ucuna astım umutlarımı. Fersiz yapraklarından anlamalıydım. Taşımadı. Şaşırmadım. Hemen ayağa kalkmak kolay olmadı. Bir yıl daha bekledim, ardından bir gövdeyi kıskandıracak güce erişen kendimi kendime dal edip, ayağa kalktım. Kolay değildi. Tahmin etmesi güç: Hiç düşmediyseniz, dizlerinizin ne kadar yara alabileceğini ve hatta kemiğe dayanmış bir yaranın sizi nasıl da durup durup kıvrandıracağını tahmin bile edemezsiniz.

Çok zaman sonra başlayan bir ilişkimin heyecanı ile patikaların beni çıkaracağı düzlüklerin ihtimallerini hiç de değerlendirmeden, kapılıp da bir rüzgâra kanat açtığımda, aklımda bir önceki dersten öğrenilmesi gerekenlerin hiç biri yoktu. Ta ki...

O sabah, öyle  bir düştüm ki, öylesine yüksekten ve öylesine hızlı ve öylesine savunmasız; kırıldım. Yeniden. Aynı yerden: Yüreğimden… Dersimi alıp almadığımı test eden evren, almadığımı bana göstermek istedi. İyi ki...

İyi ki, diyorum çünkü eğer biraz daha geç kalmış olsaydı, sonuçlarını burada sizinle paylaşamayacağımı biliyorum. Dersimi almıştım, en azından bu sefer. Çift dikiş gidiyordum hayatta. Sağlamdım yani. Yüreğimi eğitmiş, katılaştırmış ve kırılmaz kılmıştım.

Günler, günleri kovalarken, içselleştiremediğimiz öğretiler uçup giderler. Tortusu bile kalmaz geriye. Sanki hiç yaşanmadılar. Sanki hiç denenmediler bu hayatta. Evet, bir kaç zaman önce öğrendiklerim uçup gitmişti. Bunu bu kadar net söylüyorum, çünkü öyle olmuş olmalı ki, bir kez daha düştüm, bir kez daha kırıldım, bir kez daha ayağa kalktım. Öğrenemiyordum, bende yaşadıklarımdan ders alma ile ilgili kodlar eksikti. Ya da ben amneziktim. Böyle bir sözcüğü ben mi uydurmuştum yoksa. Ne zamandır kendime hastalık biçecek kadar acizleşmiştim. Unutkan olduğum doğruydu, yaşadığı acılar karşısında kim unutkan olmayı dilemez ki...

***

Acizlik, insanın yaşadıklarının, bunlar benim başıma gelmiş olamaz dışlamasıyla mı başlıyordu. Bunlar! Neydi onlar; aldatılmak, terk edilmek, hayal kırıklığı... Hepsinin çoğul ekleri vardı. Bir kez değillerdi ki, ilk kez karşıma çıksalar... bir tek benim karşıma çıksalar… baş edebilirdim. Hayır, hayır bunların hiçbiri 'bunlar' değildi. Kendi bedenimin, kendine ihanetiyle başladı her şey. Yoksa kendi aklımın bedenime ihaneti mi demeliyim. 'Bunları' anlatmakla başlamalıydı öğrenmek. 'Bunlar benim başıma geldi'yi yüksek ya da alçak sesle, kendime veya başkalarına söylemekle başladı. Evet, 'ihanet'; binamdaki temel taşımdı. Kilit taşımdı. Taşınmazımdı. Benimi oluşturan bendi. Benim benime ettiği ilk ihanet, beni suçlamaktı. Sırrı saklamıştım. İhanet neredeydi peki? Korkmakta. İhanet korkuya yenik düşmekti; sevilmeme korkusuna. Söz dinledim, yoksa beni sevmeyecekti. Böylece, ilk taşımı kuyuma atmış oldum. Bu bizim büyük sırrımızdı: Dokunmak. Sonrasında sırlar çoğaldı. Oyuncaklar da... Şekerler de... ve daha neler neler... Sev(il)meyi yanlış öğrenmek, bir çocuğun başına gelebilecek en büyük felakettir.

Kuyumun dibindeki, o taşın üzerine inşa etmeye başladığım hayatım, kırılma noktalarında yıkılıyordu. İlk âşık olduğumda... İlk öpüşmemde. İlk isteyerek sevişmemde... İçinde dokunmak olan her ilkte, yıkılıyordum. Hatta ikincisinde, üçüncüsünde ve sonuncusunda bile... Benim, her seferinde, un ufak oluyordu. Çatlaklarla dolu hatıra duvarlarıma asmaya çalıştığım her anım, duvarlarımın toz gibi havada dağılması ile sonuçlanıyordu. Bir sabah uyandığımda her şeyi yerle bir edip, bütün duvarlarımı kırıp, temele kadar indim. O lanet taşı bulup, yaşamımdan söküp atacaktım. Kararlıydım. O sır ne kadar derinde olabilirdi ki... Böylece, kaç yaşında olursam olayım, kendi bildiğimce attığım temelin üzerinde artık yıkılmaz duvarları olan benimde mutlu yaşayacaktım. Elli dört yaşımın, elli yılında sakladığım sırrı, avaz avaz söküp atacaktım.  Yeniden doğacaktım. Dokunulmamış yeni bir 'ben'le.

Öyle olmadı, temel yapı taşımı yerinden söküp alamadım. Kazdım; sağını, solunu, hatta dibini, kökleri öyle bir karmaşık öyle sağlamdı ki... sökemedim. Denedim ve zorladım hatta, köklerim acıdı. Köklerini öyle çok salmıştı ki, birbirine karışmış, kalınlaşmıştı; neredeyse toprak bile kalmamıştı üzerlerinde. Kök kendini yiyerek beslenen bir canavara dönüşmüştü; kara siyah ve kokuşmuş. Ona bu kadar yaklaşmışken, daha da bir dikkatle inceledim. O ilk ihanetimin gözünün içine diktim gözlerimi. İlk inanışımı sarsan ve güvenimi yok edene uzun uzun baktım. O döneme gidip hatırlamaya çalıştım. Bir el. El... ne çok şeye uzanır. Dil gibi. İyi de çıkar içinden, kötü de. Bana uzanan ilk elin, el kadar uzak oluşunu fark edecek yaşlarda değildim. Dört yaş, bir çocuğun benini bulmak için yönelimlerini farklılaştırdığı bir yaştır. El benim için, bedenin bir parçasıydı. Onunla dokunurdum, yemek yerdim, oyun oynardım, uzanırdım ve tutunurdum, merakla resimlerine baktığım kitaplarımın sayfasını çevirirdim. Saçımı düzeltir, sivrisineğin ısırdığı yerlerimi kaşırdım. El, el olacak kadar uzak bir kavrama dönüşmemişti henüz. Ben her sözcüğün ilk anlamını bilirdim.

***

Uydurduğum bir hikâye gibi gelirdi bana ilk başlarda; çocuk aklımın çocuk oyunu gibi... Hikâyenin detaylarını kafamdan uydurup yazmış olabilir miyim diye çok sormuşumdur kendime. Kendimce kendimi haklı çıkartmak için, anların yapı taşlarıyla oynamış olabilir miyim diye de… Bu benim başıma gelmedi diye, kahramanlarını kendim yaratmış olabilirdim pek ala. Olamaz mıydım? Peki ya o kahramanın başına gelenleri düşündüğümde midemde oluşan burkulmalar ve kusma isteği. Ya o, omuzlarıma yerleşen eziklik... O anıdaki çocuk ben değilsem, duyumsadıklarımı nasıl açıklayabiliyorum.

Ayna tutmak kendine ne zordur böyle zamanlarda. Bunun yaşla, aldığın eğitimle, yaşanmışlığınla da ilgisi yok. Bunun senle, yüreğinle, suskunluğunla, içinde büyütmenle ilgisi var. Bir an gelir, içinde büyüyen gizil acının keskin kokusu sarar her yanını, içinde bir yer çürümüştür çoktan. O çürümüşlüğü görmek istemez hiç bir göz. Gözle görünmeyene, hayal gücünün de yardımı ile istediğin anlamı daha kolay yüklersin çünkü. Gerçeklik duygunu, uyduruyorumdur savunusuyla silmeye çalışırsın gün gece. Lekeyi ağartacak bir şeyin keşfidir senin tutunduğun. Kâşif değilsin ki silesin.

Ben artık öyle yapmak istemiyordum. Evet, kâşif değilim, en basitinden kendimden öte bir şeyleri keşfetmek arzusundan da yoksunum. Eğer ömrüm varsa, içimdeki çürümüşlüğün o kokusuna da katlandıysam bunca yıl, artık onu söküp atmanın vaktiydi. Huzurlu bir ölümü hak edecek kadar iyi bir yürek taşıyordum. Aynayı tuttum. O bendim. O olayın kahramanı bendim. Onurumdu. Daha çocuktum. Onurunu kurtaramamış küçücük bir çocuk...  Ebru seanslara devam edersem, bu illetten – bu benim taktığım bir ad tabi ki – kurtulabileceğimi, biraz çabayla bunu çok daha kısa sürede yapabileceğimi söylüyordu. Yeniden özgürleşip, yeniden tutunabilirmişim, öyle diyordu doktor; beyazlar içinde, kir değmemiş teninin pürüzsüzlüğünde, yüzünün pembe beyazında, gözeneklerinin nefes alışlarını duyuyordum. Nefes almak istiyordum. Onu dikkatle dinledim. O da beni. Kimsenin dinlemediği kadar… Bu tür hikâyeleri bir çocuğun uyduramayacağını söylediğinde, kendi bulduğum doğrunun altını çizdim. Ben o çocuktum.

***

Geçenlerde Ayşe aradı. Yazmaya doktorumun tavsiyesi ile başlamıştım. Ona okuturdum bazen, gülerdi. Okudukça, kız sıksan kitap yazarsın sen derdi. Deli Ayşe, herkes yaşadığından bir kitap çıkartabilir pekâlâ. Allah’tan az biraz aklım yerinde de, uymuyorum onun deliliklerine. Dün de uymazdım ya… Kampanya ile ilgili beni arayıp yazı hazırlar mısın dediğinde, duraksamaksızın evet deyiverdim. Bırakır mı yakamı artık. Telefonu kapadım, uzun uzun düşündüm. Ben o çocuktum deyip duruyordum. Dokunulmadan dokunulan yaralı çocuktan, güvensiz bir kadına  evirilmiştim, üstelik dokunmayı da öğrenememiştim.  Ben yazmayacaktım da kim yazacaktı bu yazıyı. Yıllar öncesinin karalamaları arasından buldum aradığım cümleyi. Köşesi yırtık bir arabalı vapur biletinin üzerinden yer yer silikleşmiş kelimeleri kazıya kazıya çıkarttım gün yüzüne yeniden. 


25 Aralık.1987 / Bozcaada / Bir Kez Daha Dokundu Gmişim Bana

Hayat, hep altını çizdiğim cümlelerle vuruyor beni bugünlerde. Küflenmiş bir kapana sıkışıp kalmış duygularım, bu yüzden biraz hırçın, biraz sesli haykırışlarım. Açım. Çok açım. Bir saf dokunuşa, bir uysal sese muhtacım. Elimi uzatıyorum, elin sıcaklığında yanarken tenim, parça parça oluyor etim. Amca dediğim aslında el bildiğim olmalıymış. El sanıp, bir ele sığınmışım, ah ben savunmasız yüreğimle ne çok aldanmış, ne çok aldatılmışım.


Kampanya metnini buradaki bir cümleden yola çıkıp hazırladım: 
Hayat, hep altını çizdiğim cümlelerle vuruyor beni bugünlerde... 
O günlerde öyleydi. İşin ucu, Onuruma dokununcaya kadar... onurum, benim güzel oğlum.  





09 Şubat 2012

Asıl Olan



Aslında diye başlayacaktım sözlerime, aslında... Devamı "asıl olan ne"sorusu ile gelince durdum. Neydi asıl olan, suret olan neydi... Geçen gün denk geldiğim dizinin repliklerinden biri takıldı dilime: aynadaki adamı bazen hiç sevmiyorum, öylesine kibirli ki... Bu sabah aynaya uzun uzun baktım. Yer yer çatlamış dudaklarımda gün evvelden asılı kalmış gülümsemeye, feri gitmesin diye direnen gözlerime... uzun uzadıya baktım. Cümle kurabilmek için kelimelerin birbiri ardına yaptıkları yakın takipten kalan zamana sorular sığdırıyorum: Nasıl biriydi aynadaki, ben miydim, aslım mıydı, suretim mi yoksa... Nasıl görüyorsam öyle miydim, yoksa nasıl görünüyorsam öyle mi? 

Herkesin dediği kadar akıllı mıyım... kendi aptallıklarımı bildiğimden mi akıllı olmak nedir diye sorgulamam? Kendime uyandım bu sabah... aslıma mı, suretime mi, içimdeki saklı benlerden hangisine uyandım ben sahi...  kafamda onlarca soru dolanırken oradan oraya...  Yansıma ve Yanılsama'ya denk geldim. Çok şeyi demiş bugün, çok şeyi çok güzel demiş bugün Brajeshwari:... Ben çocuk olmayı seçtim... 

Çocuk kalabilir miyim bütün gün. Sırf beni kızdırdı diye mesela saçını çekebilir miyim oda arkadaşımın. Elinde telefonu bütün gün sevgilisi ile kavga eden bir diğerini şikayet edebilir miyim müdür öğretmene... Bahçeye çıkıp oyun oynasam, hazır kar da yağıyor... Kardan adam yapsak bütün çalışma arkadaşları bir arada olsak, boyumuzu aşsa adamın boyu... merdivenle tırmansa içimizden biri, bir şapka koysa başına, boynuna bir kaşkol dolasa... Havuçtan burun, kömürden gözler yapsak... Hatıra fotoğrafları çektirsek birer ikişer... Karlarda yuvarlansak... Islansak... Eve gidince azar işitsek annemizden babamızdan, üstümüz başımız ıslandı diye, ille de hastalanıp ateşleneceğiz diye azar işitsek bir gece boyu... Ihlamur içip içimizi ısıtsak bu gece, sırf ertesi sabah kalktığımızda burnumuz akmasın diye...  Soba başında kestaneyi kebap yapıp, soğuğa aldırmayan bozacıdan aldığımız bozaya biraz tarçın eksek ve leblebi konduruversek üzerine birer ikişer... Bugün çocuk olsak mesela... Çocuk kalan yüreğimizi salsak gökyüzüne... Bulut olsak... Bulut gitse, güneş kalsak... 

Ne çok keşke oldu değil mi... 
Son anda aklıma geldi... Ne demişti Brajeshwari:

Fakat bugün "keşke" dememe günüymüş aslında...Bak! mumlar sönmedi hala... Müziği değiştirmeye de gerek kalmadı...Burdasın ve dinliyorsun....Sessizliğin içinde...Tam kalbimin orta yerinde, varsın aslında....ve ben devam ediyorum sana anlatmaya....


Ben kime sesleniyordum kelimeler boyunca... 
Gülümsememe bakılırsa, yine sana...


31 Ocak 2012

Günün İlk Işıkları

Günün her saatini, haftanın her gününü, yılın her ayını severim. Ama yine de, sabahın erkeni, pazar gününün tatlı telaşı, Nisan ayının yağmurları bir başkadır benim için. Geçtiğimiz pazar da öyle oldu. Günün ilk ışıkları ile açtım gözümü. Yüzümü bile yıkamadan gittim fırından çıkmış ekmeğin kokusunu koklamaya. Arkamdan adım adım beni takip edenden önce ürksem de dostça tavrına verdiğim kaçamak bir gülüş ile ısınıverdik birbirimize. Bir kulağında küpesi, siyah beyaz kostümü ile sokak modasını yansıtan havası yetip de artmıştı bile onu sevmeme. Hele o bakışları... 

Yürüdük beraberce, ben laf attım, o ses verdi, O gelip dokundu ben gülümsedim. Sahipleniverdik yol ortasında birbirimizi. Ekmek fırınına yaklaştıkça aldı beni bir telaş, ya peşimden oraya da gelmeye kalkarsa... ya içeri girmek için inat yaparsa... gelmedi... haddini bildi, kapıda ben alışverişimi tamamlayıncaya kadar bir patisi diğer patisinin üzerinde, ara ara gözlerini kaldırıp bana bakarak alışverişimi tamamlamamı bekledi.Ona aldığım sosisli kaşarlı pideyi bir kağıt üzerinde, kaldırımın iç tarafındaki bitkinin yanına bıraktım, bir iki koklayıp peşimden koşarak geldi. Dönüş yolu boyunca kah önümden koşturdu, kah yanımda benle kaldırımları adımladı. Yol ayrımına geldiğimiz vakit, önümde durdu, gözlerini gözlerime dikti. Uzun uzun baktı. Teşekkür eder gibi bir hali vardı. Önümden koşar adım karşılaştığımız köşeye doğru hızla koştu. Beni bekledi. Bir fotoğrafını çekseydim bari dedim... hemen dört ayak üstünde poz verdi. Beni apartmanın kapısına kadar takip etti. Bahçe duvarının sol yanına işaretini bıraktı. Ben kapıdan girer girmez yoluna devam etti. Bu kısacık ama sımsıcak yolculuğu başlatansa bir cümleydi:

Merhaba; çok mu üşüdün sen...






Eve girdiğimde, sıcak yatağın büyüsüne kapılmamak için kendimi mutfağa attım. Aldıklarımdan - küçük ekmekler- birer sabah kahvaltısı sandviçi hazırlamaya koyuldum. Önce beyaz peynirleri dilimledim. Yıkadığım, otları kuruladım. Domatesleri de dilimleyip, aşkla hazırlığımı tamamladım. Yanımıza almak için birer kap meyve salatası için hazırlığa giriştim: ananas, muz, elma, armut, kiwiyi küp küp kestim. Portakal suyu ile hazırladığım sosu üzerine boca ettim. Bir güzel karıştırıp birer kişilik kilitli kaplara pay ettim. İki kişilik piknik çantasına, kişisel çay termoslarımızı da dikkatlice yerleştirdikten sonra, yanağıma konan teşekkür öpücüğü ile yola çıkmaya hazırım dedim. Gülümseyen bir çitf göz, söz oldu: "ben de..."... işte o anda dışarıdaki soğuk ısınıverdi. buzlar çözüldü... güneş içime kollarını uzattı. yüzüm yenilendi... enerjim coştu. Haklıydım, ben pazar günlerini bir başka seviyordum.

Sonrasını fotoğraflar anlatsın diye, uzun sözü burada kısa kestim...












26 Ocak 2012

Karar




Sabahın melodisi derinden ve uzaktan geliyordu. Uyandım. Uyanmak istemediğim bir sabah daha dedim. Sesim melodiyi bastıramayacak kadar cılız çıktı. Bir karar vermeliydim. Ya geceyi uzatacak; güne kasveti, sıkıntıyı, acabaları taşıyacaktım... ya da... 

Kararsızdım. Telefonun ertele tuşuna bastım. Kafamda bu sefer başka bir acaba daha belirdi. Acaba kalkıp duş alsam, akıp gider miydi içimdeki sorular. Cevapsız sabahlara uyanmayalı çok olmuştu, dedim. Zamanıdır belki, dedim. Ama yine bir acaba geldi kuruldu aklıma. Acabası bol sabahlardaki alışkanlığımı tekrarladım. Havaya aldırmadan pencereleri sonuna kadar açtım. Şansıma gri, puslu, ıslak bir hava vardı. Yüzüme çarpan soğukla irkildim. Bir karar vermeliydim. Ya geceyi güne yayacak; kasveti, sıkıntıyı, acabaları çoğaltacaktım... ya da...

Kararsızdım. Duşun kapanma sesi ile pencerenin kapanma sesi birbirine denk geldi. Ayarlasan olmaz dedim. Denkliğin ayrıntılarına güldüm. Acabalarım ağlamaklı bulutlara takıldılar. Penceremden uzaklaştılar. Banyonun kapısı açıldığında, yüzümde kocaman bir güneş, sesimde kuşların cıvıltısı ile "merhaba", dedim. Günün güzel geçsin...





görsel / buradan

18 Ocak 2012

Güneşli Zamanlara Dair

Sabah evden çıkar çıkmaz gördüğüm aya... uzaklardan görünen pürüzlü yüzüne... uzun uzun baktım. İçime dolan enerjiyi hissettim. Daha ilk basamakta buzun kırılgan sesi geldi kulağıma. Ayağımı denk aldım. Dikkatlice otoparka yöneldim. Kafamı nedensizce bir kez daha gökyüzüne çevirdim. Gri bulutların arasından selama duran güneşe içtenlikli bir karşılık verdim. İçim bir kez daha enerji ile doldu. Hayata, bana sunduklarına kocaman gülümsedim. Dışarısı soğuk olsa da, içime bakıp üşüyen ellerimi ısıtmayı bir kez daha bildim. 

Verdiğim sözün üzerinden geçen onca zamana aldırış etmeyip, fotoğrafları çocuklara gönderdim. Hangi çocuklar mı? Adını bilmediğim ama gözlerindeki ışığı hiç unutmadığım o çocuklara... Güneşli günlerin hatrına yazdım. Gülümseyeceklerinden eminim. 


17 Ocak 2012

Masal Gibi Zamanlar

İnsan isterse masal tadında yaşıyormuş zamanı... Düne bir masal üzerinden bakabiliyormuş. Yarını bir masal tadında ümit edebiliyormuş. Buna kimi zaman düş diyormuş. Yüreğinin çocuk yanı masal dinlemeyi seviyorsa, içinde cadılar, zehirli elmalar, yedi cüceler, kurbağa bir prensin olduğu bir hayatı kendine kurabiliyormuş. Saraylara uzaktan bakıp, güneşin batışında yeniden bir doğuş bulabiliyormuş.


Velhasıl İstanbul...
Yaptın gene yapacağını. 
Sana olan aşkımı, karşılıksız bırakmadın.
Aşkımı tazeledin. 
İçime su serptin. 
Gözüme fer ekledin.
Yüzümde bir gülümseme,
Beni gerçeğe döndürdün

.

16 Ocak 2012

Üzerine Yürek Pulu Konan Bir Mektup Daha


Merhaba Kız Çocuğu;

Biliyorum, mektup yazmak konusunda tembelim. Hatta bazen, sadece bir nasılsın demek bile yoruyor beni. Bilirsin, nasılsın diye sorarsam, söyleyemediğin her kelimeyi de duyabilmek isterim. Az önce geldin aklıma, takıldın kaldın uzunca bir süre. Nasılsın dedim, içimden, biliyorum sen de içinden dedin; yalnızım. Öyle misin? 

Yalnızlığın kendi içinde kocaman bir kalabalığı var sanki... Öyle ki, o kalabalıktan boğuluyor insan. Sana her defasında sen yüreğini ferah tut diyorum ya bugünlerde benim senden duymaya ihtiyacım var bu cümleyi. Yüreğimi ferah tutmak ve her batışta anlam aramaktan yorulmuş gibiyim. Güneş değilim ki ben derken kendime yakalanıyorum. Ama yakalandığım her seferinde güneş gibi parlayan yüreğimden de gözlerimi kaçıramıyorum. Yüreğime bakmayı, dünyayı oradan görmeyi, oradan işitip, oradan dinlemeyi keşfettiğimden beri, yeni bir dili sökmeye çalışan bir çocuk sevincindeyim. Sevinçten boğuluyorum. Ama artık biliyorum, boğulmamayı öğrenmek, yüzebilmek demek. Suyun senin ağırlığını kaldırdığını keşfedince üzerinde durabiliyorsun. Mucize gibi. Hayatı bazen sonsuz denizlerle bir tutmam boşuna değil görüyor musun? Hayat da senin yükünü kaldırır, ona güven. 

Nasıl da  kibirli bir bilgiçlikle yazdım gene kelimeleri. Ama sen bunu böyle okumayacaksın biliyorum. Üzerine yürek pulu konmuş tüm mektuplar gibi, kelimeler sadece bir aracı. Yüreğimden geçen yüreğin okuyacak hissettiklerimi biliyorum. Belki de, bu kadar uzakta olmamıza rağmen, seni kendime hep yakın hissedişime bir anlam yüklemeye çalışıyorum. Sebebi her ne olursa olsun kız çocuğu, bu satırları sana yazarken, elimizde birer kahve fincanı, odun seslerine eşlik eden kahkahalarımız ve cama vuran kara karışan gözyaşlarımızla, çocuk yanımıza sıkı sıkı sarıldığımızı hayal ediyorum. Belki böyle bir kış gününde tanışmıştık seninle. Kendine iyi davran. Aynadaki aksine gülümse. Yüreğini şımart. Hep kız çocuğu olarak kal. Öylesine sıcak...

Evren...

13 Ocak 2012

Aşk-ı İstanbul



"Şimdiler de ben sadece adını içime sayıklarken, sen nerede, nasıl, neden bilmediğim bir uzaklığı büyütüyorsun" dedim önce. Sonra düşündüm, gitmeyi ben seçmişken, nasıl oluyor da "uzak kalmayı" sana bir elbise gibi biçip giydirebiliyorum, allayıp da pullayıp bir suçu sana, kelimelerine, zekana, hayata baktığın yere, duruşuna, kahverengi gözlerine, gülüşüne... yüreğine... nasıl oluyor da yamayabiliyorum inan hiç bilmiyorum. 

Çılgınca bir fikre kapılıyorum bazen, düşünü kurduğumuz onca zamana yakışır bir karşılaşma olacak belki  bir gün o şehirde, evet! İstanbul'da o tren garında bir yolculuğa hazırlanacağız seninle. Ben bir kompartımanda, sen diğerinde, birbirimizden habersiz, ama düşünerek ve iç çekerek bir yolculuk yapacağız seninle. İçimiz hop edecek andıran birini görünce. Daha derinleşecek o vakit iç çekmeler. Bir şarkı gelip takılacak dilimize. Dönüp duracak nakaratı kırık bir pikap hüznünde... 

Bunları düşünerek çevirdim telefonunu... Ah bir bilsen sevgili... İçimin uçuşan yanı çığlık çığlık gene... İstanbul'a gidiyorum sevgili... İstanbul'a. Aşka. Bilirsin bazı şehirler ile olan aşkım hep bir başka. İçimin kuşları havalanıyor. Denizimin dalgaları çoşuyor. Gözümden akan bir çift yaş var ya, işte mutluluk orada çoğalıyor.

İstanbul'a gidiyorum sevgili, bir tren yolculuğu düşünü taktım yakama, sanırsın bembeyaz bir papatya.  Adını bağırıyorum her defasında içim acıyor böyle zamanlarda. Adın İstanbul oluyor, kokun deniz... Tenin sevgilim, tenin tütüyor burnuma... Biliyorum gene papatya falı bakacağım yol boyunca. Göreceğim, görmeyeceğim... Göreceğim, görmeyeceğim... Bilmek istemediğim bir masal sonu papatya falı... ne kadarı kaldıysa elimde, öylece takacağım gene yakama. Boynu bükük papatya... Beyazı kırık papatya... Canı gitmiş papatya... Ağlama.

İstanbul'a gidiyorum sevgili... Aşk olsun yol bana...Yakamda ne kadarını kurtarabildiysem işte o kadar bir papatya. 


30 Aralık 2011

İlham - Tutku - Mutluluk


Bugün aldığım bir maildi bu üç kelimeyi bana gösteren... 
Aşağıdaki görselde gözüme takılan üç kelime benim olacaktı 2012'de... 
Benimkiler; ilham - tutku - mutluluk oldu. 



"İlham" yazdım google... Bana Ömür Defteri'ni buldu getirdi daha ilk sayfada. Okumuştum bu yazısını ama bir kez daha okudum. Tanrının Nefesinden İlham Almış Kadın...


Hemen ardından kendi yazdığım bir yazının iki cümlesi takıldı aklıma... Hayatın içindeydim. Yaşama tutkuyla bağlı bir kadındım. 


Önce adıyla yayınlanmış bir öykümsü serinin son cümleleri... Önce Önce. Önce.. Önce... her öncenin bir sonrakine göre bir noktası az... ya da cümle tersinden şöyle ile kurulabilir: Her sonra kendinden önceden bir nokta fazladır. 

Üç kelime içinde beni gülümseten mutluluk oldu. Bu sabah okuduğum, "hayatın temeli kederdir, keder ara verdiğinde mutluluk yerini alır" minvalinde bir cümlenin üzerine düşünmüş ve "hayatın temeli mutluluktur, keder yolcu... Hana uğrar, misafir olur ve gider." Hüznü severim, geldi mi kalsın isterim. Ama mutluluğu her zaman tercih ederim... Mutluluk üzerine ne zaman düşünsem okusam aklıma Sevgili Buraneros'un şu yazısı gelir: Mutlu Mutlu Mutluluk Yazdım... 



Dilerim buluşurum kelimelerimle ve dilerim ki; 
siz de kendi kelimelerinizle buluşabilin 2012'de. 
İyi Yıllar Herkese...

28 Aralık 2011

Kurabiye Tadında Bir Aşktır Hayat



Hayat bugünlerde aşkla yapılmış bir kurabiye tadında, diyorum. Gülümsüyor. İlle aşkı karıştıracaksın değil mi, diyor. Aşk karışmazsa olmaz ki, diyorum. Aşksız olmaz. Yine gülümsüyor. Aşk ona hiç uğramamış gibi, belki de bu yüzden beni anlamıyor. Yeni bir yıl geliyor. Dileğim AŞK oluyor... Çünkü aşk olunca, sağlık da, huzur da, mutluluk da gelip seni buluyor. Ben buna inanıyorum. AŞKa... 




görsel buradan

27 Aralık 2011

Küçük Bir Not




Ara verdim. Yorgun gözlerimi dinlendirmek için kısacık bir ara. Önümde duran not kağıtları arasından pembe olanı seçtim. Küçük bir not kağıdına sığdıramadığım onlarca kelimenin özeti gibiydi: Özledim. Yazdım ve kağıdın üzerini ellerimle kapattım. Düşüncelere daldım: 

Kaç mevsim önceydi,
Sararmış yaprakların sesleri eşlik ediyordu yüreğimize
Kaç mevsim önceydi söylesene...
Ses gelmeyecekti. Aramayacağım artık seni demişti. Arayamam. Anla beni.
Meraktadır şimdi.
Neyler benim yüreğim kış soğuğunda diye meraktadır.
Oysa her yürek ısınır o da bilir. Bilir de işte yine de meraktadır gözleri: Durgun sulara dalgın bir bakış...
Akşam olunca bulutsuz gökyüzünün tek yıldızı belirir: Aşk
Hep orada durmasını ister, ister istemesine de o da bilir: Yıldızlar da bazen ölür.

Ellerimi küçük not kağıdının üzerinden çektim. Aklımdan geçen cümleleri, aklıma geldikleri gibi ardı ardına sıraladım. Not kağıdı doldu, taştı. Kalan ne varsa masaya yazdım. Yazdıkça ağırlaştı dünyam, dönmez oldu. Durdu. 

Ağladım... Az önce kahkahalarla gülen kendim değilmişcesine, ağladım. Küçük bir not kağıdına, "özledim"i tam da o anda yazdım. Sonra masaya baktım, boştu. Dünyaya baktım, dönüyordu. Gökyüzüne baktım, güneş vardı. Gündü, aydındı... 

Güne dair gerçek olan şey: elimde küçük bir not kağıdı, yüreğimde sadece özlem vardı. 

Not kağıdını buruşturup attım. Telefonda tuşlara basarken yüreğimin sarı yaprakları çıtırdadı. Diren Collection Shiraz ödül almış duydun mu dedim. Sesimi duymuş olmaktan rahatlamış sesiyle: Şapşahane der gibiydi... Biliyorum bunu derken "en" gözleriyle bana gülümsedi. Aramızda ipince, uzunca ve yüksekçe bir bar vardı. Fonda o şarkı çalıyordu. Gözlerimi kapadım. Anın beni kanatlandırıp da hiç bilmediğim o kıyılara kadar götürmesini diledim. Gözlerimi açtığımda bilgisayarın başında raporumun sonuç kısmına gelmiştim. Sonuç yazıp iki noktayı -bir noktayı sen, diğerini ben niyetine- özenle üst üste koydum. Usulca öpmekti seni. Öptüm ve anın aralık kalan pencereden uçup gitmesine izin verdim. 

Güne dair bir not düşüp kaldığım yerden devam ettim: 
Hayal etmek özlemenin fotoğrafıdır...



22 Aralık 2011

İç Ayçekirdeği




Çocuktum. En sevdiğim şey, kabuklarından çıtlatmak yöntemi ile ayırdığım iç ayçekirdeklerini bir kenarda biriktirip avucuma sığmayacak kadar çok olduklarında bir çırpıda yemekti. Çocuktum. Annem Almanya'dan dönerken bir kırmızı bisiklet ve bir paket iç ayçekirdeği getirmişti. Kırmızı bisiklete mi yoksa iç ayçekirdeğine mi daha çok sevinmiştim hatırlamıyorum. 

Akşama kalınacak bir mesai için tost yaptırmak için uğradığım o küçük bakkalda iç ayçekirdeğini gördüm. Dayanamadım aldım. Leblebi tozu bulsam onu da alırdım. Çalışmaya başlamadan hemen önce, avuç avuç iç ayçekirdeğini yerken yine çocuktum.

"Dışı kadın içi çocuk" diye bir cümle okumuştum köşe yazılarından birinde... Ben de dışı kadın içi çocuk olanlardandım.



20 Aralık 2011

Kırık Ayna




Proje ödevini yapıyoruz... arkadaşımın 6. sınıfa giden oğlunun "Haydn'ın Hayatı ve Eserleri" üzerine teslim edeceği powerpoint sunumu hazırlamak bizi hem güldürüyor hem de eğitim sistemi üzerine düşündürüyor; çünkü yan masada bir anne de oğlunun soy ağacı ödevi ile meşgul... 

Gülmekten akan yaşlarımı silebilmek için arkadaşımın uzattığı aynanın kırık döküklüğü ile dalga geçmeye hazırlanıyorum ki o benden önce davranıyor; "sakın ola ki gülme; o ayna benim evde kalmışlığımın ve üzerimdeki yalnızlık lanetinin elimde kalan tek ve  kırık kanıtı..."

Ayna ve kehanet... İnternetin sunduğu sonsuz olasılıklar içinde, bilginin doğruluğundan pek emin olamadan besleniyorum. En ilgimi çeken ise şu adreste karşıma çıkan bilgi oluyor. 

Ayna; Balkan halkları arasında genel olarak önemli bir yere sahiptir. Çeşitli adetlerin zaman zaman başkahramanı olur. Örneğin bizde gelin sandığına, çeyiz bohçasına muhakkak bir ayna konur. Aydınlık, parlak bir geleceğin sembolüdür. Mutlu bir birlikteliğin olması için bu adet uygulanmaktadır. Ayrıca kına yakılırken şami altından gelinin yüzüne ayna tutulur. Yüzü aydınlık, ak, pak olsun diye...

Ayna, böylesine güzel ve özel anlamları bünyesinde barındırırken "kırık ayna" da tam tersine kötülüğün ve olumsuzluğun bir simgesidir. Kırık ayna, yahut ayna kırılması uğursuzluğun hoşnutsuzluğun alametidir. Aynayı kıran eğer bekâr bir kız ise onun 7 yıl evlenemeyeceğine, evde kalacağına dair bir inanç vardır. Rüyada kırık ayna görmek de uğursuzluk sayılır.

Arkası sırlı yansıtıcı bir cam parçası olan ayna, halk tasavvufunda yansıtıcı bir cam parçası olmakla beraber, aynı zamanda manevi sırlarda içermektedir. Balkan Türkleri arasında Aynanın cinleri topladığı inancı vardır. Bunun içindir ki gece aynaya bakılmaz, çocuklara aynaya bakılma izni verilmez.. Bazı hallerde ayna örtülür.
Nerede, nasıl, hangi anadan,babadan, hangi toprak parçası üzerinde doğacağımız kararı bize ait değil elbet. Ama neye inanacağımız, nasıl yaşayacağımız, neleri önemseyip, neleri dikkate almayacağımız kararı her seferinde bize ait. Yeni bir yılı karşılamak üzere hazırlıklar yaparken bir arkadaşımın çam ağacı kuracağımı söylemem üzerine "sen yakında Christmas da kutlarsın" demesine sadece gülümsedim. İç sesim, "her toplumun bana güzel  gelen adetini dinine, diline, inanışına bakmaksızın içerdiği anlamdan çok yerine getirdiği güzellikleri öne çıkartarak yapmanın nesi kötü" dedi. 

Mesela ben ilk evliliğimde gelin hamamı yapmadım, kına da... Ama bu sefer kesinlikle gelin hamamı yapacağım. Uğursuzluk getirir diye aynalardan uzak duracağım. Yeni yılı karşılamak için, çam ağacımı bu akşam dostlarla birlikte yenilen bir yemek sonrası güle eğlene, aşk ve bereket ama en çok sağlık dileyerek kuracağım. Bir çocuğum olsaydı, sallanan dişi düşünce gece yastığının altına "Diş Perisinden" diye hediye de koyardım. Cezayir'de yaşarken gördüğüm; kız çocuklarına her doğumgününde bir ata lira yapmak ve evlenirken o ata liraları kemer yapıp beline dolamak fikrini de çok sevmiştim. 

Batıl inanışları da olmalı insanın, mesela kavga olur diye bıçağı tükürerek uzatır bir arkadaşım, ayakkabıları terlikleri işi rast gitsin diye düzeltenler var... Sırf inanışa inat, onlarca düğmemi üzerimde diktim, kısmetim ona bağlansın diye... Bağlanmadı. Arkadaşım üzerimdeki bir söküğü dikerken ip parçası tutturuverdi ağzıma, bir diğeri gelip başının üstüne koy dedi... Alıp koydu... Kısmetim bağlanırmış... Eee bağlanmasın dedik, dediklerini yaptık. Göreceğiz sonucu. 

Bir kırık aynadan yola çıkıp, güzel gelenek ve görenekleri düşünürken, komşuda pişen bize de düşen aşurenin üzerine serpilen tarçın kokusunu duyar gibi oldum. Hakkıyla pişirilmiş bir aşure bereketinde, çeşitliliğinde, lezzetinde güzel günler dilerim hepinize diye cümleyi bağlayıp huzurlarınızdan şimdilik ayrıldım.  





15 Aralık 2011

Kıskanmak Üzerine Bir Deneme

Sabah uyandığımda akşamdan kalma kelimeleri cümlelerdeki yerlerine koymaya çalışıyordum. Yüzümü yıkamam da pek çözüm olmadı. Kahvaltı ederken takılıverdi çatalıma bir bordo rengi "en", zeytine uzandığımda bıçağımın ucundaydı "sen" kelimesi. Akla yığılan kelimelerle yüreğe sızanları bir araya getirip, birikmiş onca kelimenin ağırlığında, yazanın yazdığı gibi eksiksiz bir cümle kurmanın ne zor olduğunu o zaman fark ettim. Belki de akşam akşam o mektubu okur okumaz telefona sarılsam, ya da atlayıp da yanına gidip, tek başına demlendiği masada karşısına otursam ve "kıskanıyorum ulan" desem... sabah bu baş belası ağrı ile uyanmış olmayacaktım. Siz ulanı bir kadının ağzına yakıştırmayabilirsiniz, ama bazı tavırlar "kıskanıyorum" kelimesinin sonuna ekleyiverir "ulan"ı... Tıpkı kadehi kaldırırken gözlerinin içine dik dik baktığımı hayal ettiğimdeki ben gibi... Evet! Ben bu cümleyi böyle kurardım: "kıskanıyorum seni" ve o duyumsardı "ulan" kelimesini. 


Mevlana boşuna dememiş "kıskançlık ateşten meydana gelir" diye... O ateş bütün gece yaktı düşlerimi. Aşka mı aitti duygum yoksa çok sevmeye mi diye düşünürken, düşüverdiler avuçlarıma bir cümleye bağlaç bile yapmayı beceremediğim kelimeler. Ah o kelimeler! Başından beri kıskanılan, bana söylense, yazılsa, okunsa dediğim kelimeler... Böylesine yazabilsem, anlatabilsem derdimi dediğim kelimeler... Böylesine öpülüp okşansa duygularım dediğim haller... Her bir kelimede, her bir cümlede hayaller... hayaller... hayaller... nasıl da bir anda gelip bir anda geldikleri gibi yitip gittiler...

Mektubu yırtılmaya yüz tutmuş kat yerlerinden özenle katlayıp yerine kaldırdım. Zaten bende bulunmaması gereken bir anı-kanıt üzerine fırtınalar koparamayacak oluşumun gururumla bir alakasını kuramadım. Olası bir  gururun, "ne olursa olsun, açıp okuma içindekileri" diye güvenle bırakılan o ahşap kutuyu  açtıran merakıma dil uzatmasına izin veremezdim. Açmıştım, okumuştum, kıskanmıştım... Evden çıkarken, Moilere'e kulak kabartıp; "kıskançlar daha çok sever ama kıskanç olmayan daha iyi sever" cümlesini arabaya bininceye kadar tekrarladım. Onu hem çok sevmek hem de iyi sevmek istiyordum, aramak üzere telefonu elime aldığımda sanki karşımdaymışcasına, gözlerine dimdik ama sevecenlikle baktığımı hayal ettim: "seni böyle bir adam olduğun için hep çok seveceğim" cümlesindeki, "ulan"ı o duydu mu bilemedim.



08 Aralık 2011

Geçmiş Olsun, Ben Mumları Yaktım



Karışık duyguları oluyor insanın. Nasıl anlatmalı diyorum. Bu soruyu sorarken bile, aslında nasıl anlatırsam anlatayım, senin beni anlayacağını da biliyorum. Senli vakitleri var günün, nasıl olmasın ki... Bulutsuz bir gecenin yıldızında, bir kuşun kanadında, radyonun frekanslarından birinde, bir kitabın giriş cümlesinde, çınarın sararmış yaprağında, bir şelalenin her bir damlasında, bir şarkının sözünde... Nasıl sana denk gelmeden geçip gider ki, yelkovan... Diyelim ki geçip gitti, ya akrebe ne demeli... İlle bulur getirir senli bir vakti. İşte o vakitlerde mideme kramplar girdiği de olur, dudaklarımın hafifçe ama biraz da buruklukla yanlara doğru genişlediği de... Ama galiba en ciddi tepkimi, kendime "ne için vazgeçmiştim" diye sorarken veriyorum. İşte o anlarda gözümde bir damla yaşla yakalıyorum kendimi anılar dehlizinde. Yok yanlış anlama, varılan noktanın bugün bile doğru bir kararın sonucu olduğunun farkındayım ama bilirsin işte, insan bazen yenilir kendine bile.

Anıları silip atmanın en doğru yolu, onları yenileri ile değiştirmektir demiş amcanın biri... Bilirsin isimleri pek aklımda tutamam. Senin adını ise bugünlerde sıklıkla dilimin hemen ucunda tutmak zorunda kalıyorum. Unutsam ya... Sadece adını mı? Mesela geçenlerde biri "oğlum" diye seslendi. Dönüp baktım gayri ihtiyari... Gülümsedim. Ne içten bir sevgi sözcüğüdür: Oğlum.

İnsan ne kadar sevilirse sevilsin, sevildiğinden emin olamazmış. Hep de sanırmış ki, bir tek kendisi çok seviyor.  Yazdıklarımın karmaşıklığındaki anlam bütünlüğünü saklı kalmış kelimelerin arasından çıkarıp; yalın bir algı ile okuyacağını biliyorum. Bütün bunları yazmak yerine, aslında hissettiklerimi sadece iki kelime ile sana anlatabileceğimi de... Ama bazen insan uzatıyor işte, uzatamadığı günlerin hatrına, kelimeleri çekiştiriyor birbiri ardına. Oysa nasıl da kolay çıkıverir bazen o kelimeler bir yüreğin kuytusundan, çıkar da yerleşiverir tüm yoğunluğu ile içtenlikli sesin tınısına.  Tını batıverir kadının gözüne... O anda görsen kadını, sanırsın ki ağlamaktadır içli içli... Sanırsın ki, geçmişedir göz yaşı... Dile gelse, konuşsa yani o anda, belki o zaman fark edersin, "geçmemiş"edir yüreğinin aşkı.




Görsel / buradan

01 Aralık 2011

Aralık

Bir kapı aralığından bakıyorum hayata bugünlerde... Biraz durgun biraz halsizim. Kafamın içindeki tilkilere sorsan, onlar bile yorgun artık dolanmaktan. Değil kuyrukları, kulakları bile birbirine değiyor soğuktan. Sıklıkla, kendimi ananemin çorbasını hayal ederken buluyorum gün ortasında. Kimse tarifini bilmiyor. Kızıyorum. Hadi ben çocuktum, siz hiç mi dikkat etmezdiniz nasıl yapardı... 

İçimi ısıtacak tek şeyin, bir tas çorba ya da gülen bir çift göz olması acaba tesadüf mü? Kapıyı kapatmak gerek belki, bak koca bir yıl da bitiyor diyorum kendime... Koca bir yılın biteceğinin haberi ilk günden de verilmez ki diyorum sonra... Daha ne de olsa üç onluk günler var yeni yıla. Biraz umutsuz muyum ki... Biraz kırgın. Belki de biraz ne istediğini bilmez bir halim vardır benim. 

Aralık da gelmiş diyorum. Kapıyı usulca kapatıp, ağlıyorum. 



görsel / buradan



23 Kasım 2011

Gün Ortası




Sabahın erken saatlerinde başlayıp da gün ortasına uzanan toplantıda aniden gerilen seslerdi; beni yazdığım nottan alıkoyan. İçimde bir yer gülümsedi halime. Kim bilir kaç dakika olmuştu o salondan uzaklaşıp da vardığım yerde düşünceler boyu oyalandığım.  Ajandamın geçmiş günler sayfalarından boş bulduğum birine düştüğüm notu bir kez daha okudum.

Hayatın içinde bir yerde donup kaldı zaman, tam o anda belirdi: kırmızı bir kapı.
Hani şu fantastik filmlerin bulutlar üstü ülkeleri olur ya, işte öylesine bulutlar iniverdi göz hızama.
Böyle zamanlarda zaman donup kalır mı bilmem ama, gören artık yürektir.
İnsanın yüzüne bir gülümseme gelip oturur, sesine bir ses rengi daha eklenir.
Görenler buna aşk der -yüzlerinde müstehzi bir gülümseme ile- ben de gülümserim ama ışıldayan gözlerimle.
Bir önceki akşamın gergin konuşmalarının peşi sıra gidilen bir dost evinde, yudumlanan sıcak çay arasına katık ettik göz göze gelişimizi... Uzun uzun baktık birbirimize, uzun uzun ve pek çok şeyi bir çırpıda anlatıverir gibi. Önce kimin gözleri özür diledi hatırlamıyorum. Bunu önemseyecek ve sıraya koyacak da değilim. Benim için değerli olanın çaba harcamak olduğunu biliyorum. 

Ajandanın başka bir sayfasında karşıma çıkan bu kelimelerin nasıl bir gecenin sabahında yazıldığını hatırladım. Toplantı devam edip giderken, o geceye uzandım. öylesine soğuktu ki, pencereyi açtığım gibi kapattım. 

Toplantı notları, günlük planlar, yapılacak işler listelerinin arasında özlü sözlere de rastladım:

Neye inanırsanız, onu elde edersiniz. (W. Rudolph)
O özlü sözü not aldığım eğitimde, en ön sırada oturuyordum. Konferans salonunun kadife bordo koltuklarında, yine sayamadığım dakikalar boyunca, nelere inandığımı ve ne yaşadığımı bulmak için girdiğim dehlizlerde kayboluşumu  hatırladım. İçimde nasıl bir gerginlik oluştuysa, üst yöneticimin, Evren Hanım siz aynı fikirde değilsiniz galiba deyişi ile kendime geldiğimde, utandım. Gündemdeki iş süreçleri maddesi ile ilgili bir şey düşünüyordum, dedim. Ne de olsa o madde benim konumdu ve o konuda can sıkacak ve yüzümün gerilmesine sebep olacak sorunlu iş süreçlerine ilişkin bir sunum yapacaktım.   

Bilgi ve ilgi alanım dışında olan konular ardına ardına geldikçe, ajandanın geçmiş günler sayfalarındaki gezintime de büyük bir merakla devam ediyordum. Neler neler olmuştu koca bir yıl... Bazı notlarda gülümsemem, bazılarında ise gerginliğim hep yüzüme yansıyordu. Kahkaha atmama sebep olacak küçük notlar bile mevcuttu. Kendimi, dersi dinlemeyen bir öğrenci gibi hissediyordum. Aslında bu cümleyi çok rahat şöyle kurabilirim: ben o anlarda dersi dinlemeyen bir öğrenciydim. 

Her an azar işitmem mümkün olduğundan mı bilmem dikkatimi çeken son notla, ajandamın kapağını kapattım:

Herkes kızabilir, bu kolaydır. Ancak, doğru insana, doğru ölçüde, doğru zamanda, doğru nedenle ve değer şekilde kızmak, işte bu kolay değildir. (Aristo)




görsel / buradan

19 Kasım 2011

Uzak Kalmak

Bu aralar teknoloji ile arama giren kara kediyi okşuyorum. Nasıl da mırıl mırıl ve keyifli... Haliyle ben de. Yazmak üzerine yazdığım yazıları şöyle bir okudum geçenlerde. Yazmak bir tedavi benim için cümlesinin derdimi anlattığını bilmek güzel bi'şey kendi adıma. Teknolojiden uzak kalınca nelerden uzak kalmışım diye öncelikle bloglarda ve diğer sosyal ortamlarda kısa bir gezintiye çıktım.... Readerımdan daha sonra okumak için yıldızlar koyduğum yazıları bir çırpıda okudum. Okurken okurken fark ettiğim ve hep savunduğum -ya bizden olanı ya da bizden uzak olanı okuruz tezimden hareketle- benden uzak olanları izlediğim blog listemden kaldırmaya karar verdim. Böyle zamanlarda mucizeler yaratmayı sevdiğimden olsa gerek, mucizevi bir şekilde, izlediğim bütün blogları silmeyi başardım. Böylece geçtiğimiz haftayı -vakit buldukça- yenilerine yer açmak için bir fırsat olarak gördüm. Şu anda listemde olanlardan son derece memnunum.

Blog yazdığım günden beri yüzyüze tanıştığım bloggerlar dışında kalanlar için düşüncem şu olmuştur: kelimelerinden ötürü kendime yakın bulduğum bu insanları tanısam ne olur... Her ne kadar sanal bir ortamda paylaşsak da, duyguların sanal olamayacağı bir gerçek -burada bir parantez açmalıyım belki de, çünkü duyguları sanal pek çok insandan da söz edilebilir, ben bu noktada kendini yazarken, kendinden yazarken mümkün olduğunca samimi, içten ve yürekli olanları ayırmak isterim sadece.

Gündemin bir pamuk ipliği gibi sürekli koptuğu-koparıldığı ülkemde, nefes alırken bile zorlanmaya başlayınca -belki doğru, belki yanlış- insan uzaklaşmayı bir çözüm sanıyor. Önce çevresinden sonra kendinden... Sıralama içinde bulunduğumuz ruh haline göre farklılık gösterebilir elbette. Sebep ne olursa olsun, sonuçta belki de temelde yatan aslan; kendinden yeni bir "ben" yaratabilmek. Kendinden yepyeni birini yaratma süreci sancılı ve kişinin becerileri ile orantılı olarak göreceli bir zaman istiyor... Burada "ben"i tırnak içinde kullanmamın şöyle bir sebebi var: benden uzaklaşabildiğin sürece kendin oluyorsun aslında. Yani ben buna inanıyorum. Söylediğim şey biraz karmaşık gibi gözükebilir. Daha yalın anlatabildiğimi fark ettiğim gün bu konuya yeniden döneceğim.

Kendime dönük gözlemlerimi bir kenara yazabilmek istiyorum, ama bunu kağıt kalemle yapma isteyim ağır basıyor, belki de bu yüzden de "Evrenin Dünyası" bir öküzün boynuzunda şu sıralar, öküz başını çevirse, dünya da dönecek. Ama o şimdilik, sabitlemiş bir şekilde hayatından gelip geçen trenlere bakıyor.

Balkon için havalar soğudu ama içimin balkonunda güneşli bir bahar sabahında kahvemi yudumladım bu sabah. Yaşam-ölüm, hayaller-gerçekleşenler, yitip gidenler-elde kalanlar üzerine uzun uzun düşündüm. Çıkarımlarımı yazacak kadar düzenli bir düşünce süreci değildi. Ama belirtmek isterim ki; yazmak istediğim şeyden şu satıra kadar bahsetmemiş olmam ama gene de çevresinde dolanıp durmam kafamın içinde dolanan ondokuz tilkinin eseridir. Düşünceler, kelimeler ile buluşamıyorsa, bir süre daha susmak gerek.

Yaşamak;
Kandırmadan, sınamadan, üzmeden, üzülmeden...
Yaşamak;
Bir sevgiyi çoğaltmak için çabalayarak...
Yaşamak;
Elindekinin değerini bilerek ve koruyarak...
Yaşamak;
Her şeyin içinde,
Yaşamak;
Bir o kadar da dışında kalarak...


İşte! Tam da böyle bir yaşamak diliyorum kendime.


görsel / buradan


04 Kasım 2011

Hastasıyım Bu Kekin

Bünye hastalandı gene. Laranjit. Yatıp dinlenmeyi ve bol bol ıhlamur içmeyi gerektiriyor. Doktor istirahat dedi. Bünye de dedi ki, eyvallah ama nasıl? Beni bilen bilir, dinlenmek bünyeme ters. Yattığım yerden ve hatta uykumda sorun çözme canavarına dönüşürüm ben. Aklıma bin bir türlü iş gelir ve tabi onlara ait pratik çözümler. Dinlenemem. Kafam sürekli çalışır, bünye bu çalışmaya ayak uydurur. Sonuç, bir hafta sürünürüm. Gene öyle olmasın istedim. Yani bu sefer adam gibi iki gün yatayım ve dinleneyim. Malum bayram geliyor. 

Bünye gene beni dinlemedi. Kronik köle... Bünyeyi bu gibi durumlarda arka odalara kapatasım geliyor. Dün bahanesi hazır bir sebze çorbası pişirdim önce. Hemen ardından yoğurt da yiyebileyim diye bulgur pilavı. Tam yattım uzandım aklıma şöyle bol elmalı havuçlu cevizli bir kek çırpıvermek gelmesin mi? Hem de ıhlamurun yanına katık olur, enerji olur... Yorgun ve bitkin düşen bünyeyi ayaklandırır dedim. Cümlem bittiğinde tarife göz gezdiriyordum, tabi ki elimde mikserimle. 



Tarif basit:

3 yumurtayı bir kap (ben ölçü kapları kullanıyorum. Bir su bardağına denk geliyor) şeker ile kar beyazı oluncaya kadar çırpıyoruz. (İlk defa bu sefer şekeri bir fincan kadar  az kullandım (3/4 kap), sonuç daha başarılı oldu sanki. Kekten ne kadar tatlılık beklediğinizle de ilişkili bir durum bu tabi.) Öncesinde bir tatlı kaşığı tarçının da eklendiği, 3 adet orta boy rende havuç, 2 adet (ben golden kullandım) rende elma ve bir kap dövülmüş cevizi hazır etmekte fayda var. 

Kar beyazı karışımımıza önce bir küçük kahve fincanı fındık yağını ekliyor ve kaşıkla şöyle bir karıştırıyoruz. 1+ 1/4 kap unu (ben kepekli kullandım) eleyerek bu karışıma ekliyoruz. Bu aşamada bir paket vanilya ile kabarta tozunu eklemekte fayda var. Hoş koku katsın diye limon kabuğu rendesi de gene bu aşamada ekleyebilirsiniz. Kaşıkla gene aynı yöne olmak koşuluyla, ıslak karışımla kuru karışım birbiri ile sarmaş dolaş oluncaya dek karıştırıp, elma-havuç-ceviz karışımını eklemek gerekli. Özenle karıştırdıktan sonra kekimiz pişirme aşaması için hazır hale gelmiş oluyor. 

Ben önceden 220 derece ısıtılmış fırına koyup ısıyı 170'e indiriyorum. Böylece daha güzel kabarıyor. (Ya da bana öyle geliyor) 40-45 dakika kontrollü (kürdandan yardım alıyorum) olarak pişiriyorum. Karışımı kek kalıbına dökmeden önce kalıbı sadece fındık yağı ile yağladığımı belirtmemişim ama zaten siz bunu biliyorsunuz. Kekiniz yattığınız yerden gelen kokuları ile baş döndürürken çözdüğünüz havuz problemine ara verip ıhlamur kaynatmaya ne dersiniz? Sakın ola benim gibi yazıya başladığınız anda ıhlamuru da kaynamaya koymayın, hastalıktan dolayı tıkalı olan burnunuz koku almadığından buram buram kokan yanık kokusunu duyamayabilirsiniz. (Evet! Ihlamur yaktım. Pişman değilim. Yazı güzel oldu. Bünye yazarken dinlendi. Ihlamur dediğinde bir kere daha kaynar.)

Son söz;
Bayram üzeri hastalıklar hanenizden uzak dursun... Çalan her kapı, telefon ise huzur ve mutluluk versin. Yüzünüz gülsün. Yuvanız şen olsun, aşk dolsun. Ben kurban bayramını sevmiyorum, o yüzden diliyorum ki, şeker gibi bayramlarınız olsun, dilinizden yüreğinizden hep tatlı kelimeler çıksın. Aşkla kalın. Aşkta kalın.